Welkom!
» Log in
» Registreer een nieuw account
Waar blijft blockbuster over wielrennen?
Gepost door Cecchini
Achtergrond Hoe populair wielrennen vandaag de dag ook is, in de speelfilm is de sport nagenoeg afwezig. Hoe komt dat?
Door: Bart Koetsenruijter / uit de Volkskrant
Beter dan Lance Armstrong krijg je ze niet. Wereldkampioen, zevenvoudig Tourwinnaar, huwelijk met een rockster, kanker en doping. Het slot: de bekentenis van zijn zonden aan Oprah Winfrey. Armstrong is de ideale hoofdpersoon voor een filmbiografie. Toch moet de eerste speelfilm over hem nog verschijnen. Plannen zijn er volop. In de zomer van 2013 zoemde rond dat Bradley Cooper (Silver Linings Playbook) op de fiets zou klimmen. Niet veel later werd bekend dat de Britse regisseur Stephen Frears (The Queen, Philomena) bezig was met een film over de renner.
Vooralsnog is Frears' film de enige die de eindstreep heeft gehaald. Even leek het erop dat Icon (voorlopige titel) in Cannes in première zou gaan. Maar hij is niet op tijd klaar.
Moeizame verhouding
Ben Foster als Lance Armstrong in Icon (Stephen Frears, 2015).
Het is typerend voor de moeizame verhouding tussen speelfilm en wielrennen. Internet staat vol met filmpjes gemaakt door stoere jongens (meisjes minder) die met een GoPro op hun hoofd bergen af racen, door steppes ploegen en werelddelen doorkruisen; er zijn prachtige documentaires gemaakt over wielrenlegenden (La course en tête, 1974, over Eddy Merckx) en wielerkoersen (Vive le Tour, 1962, Louis Malle; The Road to Roubaix, 2008, over de klassieker Parijs-Roubaix). Maar een speelfilm waarin een wielrennende hoofdrolspeler zichzelf onsterfelijk heeft gemaakt, bestaat niet.
Ook in films over mannenvriendschappen is de fiets opvallend afwezig. Vrienden trekken er volop op uit in de auto of op de motor, wandelend of met een boot, maar de fiets blijft voor krantenjongens.
Dat er geen klassieke Amerikaanse wielrenfilm is, komt ook doordat Amerika van andere sporten houdt dan Europa. In de VS vinden ze voetballen en wielrennen maar raar; liever maken ze films over boksen (Rocky), honkbal of basketbal - sporten die in Europa lager in de rangorde staan.
Een speelfilm waarin een wielrennende hoofdrolspeler zichzelf onsterfelijk heeft gemaakt, bestaat niet
Amerikaans dedain
Links Kevin Costner als Marcus Sommers in American Flyers (1985, John Badham).
Het Amerikaanse dedain blijkt uit een van de beroemdste wielrenfilms. Breaking Away (1979) is een iets te lichtvoetig, typisch Amerikaans coming-of-agedrama waarin vier jongens in universiteitsstad Bloomington (Indiana) een zomer lang worstelen met zichzelf, hun leven, de liefde en de ballerige studenten. Een van de vier leeft in zijn eigen droomwereld, waarin hij een Italiaanse wielrenner is. 'Scheer je écht je benen?', vraagt een van zijn vrienden. 'Certamente', antwoordt hij. Zijn ouders drijft hij tot wanhoop met de Italiaanse operettemuziek die uit zijn slaapkamer schalt. 'Terwijl het vroeger zo'n normale jongen was.'
Dat er verderop in de film behoorlijk goed wordt gefietst en de film glorieus eindigt met een beroemde buitenbaanwielerwedstrijd, kan de typering van de fietser als dorpsgek niet meer ongedaan maken.
Europese films
Wielrennen staat in Europese films ook vaak in dienst van de scherts
Opvallend genoeg staat wielrennen in Europese films ook vaak in dienst van de scherts - met voorop het land van de mooiste eendaagse wedstrijden: België. In 2009 maakte De helaasheid der dingen met de legendarische naaktwielerwedstrijd dat beeld definitief, maar vóór die tijd was het niet anders. Kijk naar Hector (1987) en je ziet louter kolder op twee wielen, met de nationale komiek Urbanus als stuntelende mecanicien.
Die verbinding tussen de lach en de fiets is niet helemaal toevallig tot stand gekomen. Wij zijn in Europa gewend aan zeer professionele verslagen van wielerwedstrijden, waarin we perfect te zien krijgen hoe de beste fietsers ter wereld zich voortbewegen, in beeld gebracht door omvangrijke cameraploegen met kranen, motoren en helikopters. Als filmmaker én als acteur moet je van goeden huize komen om in speelfilms daarvan een waardige serieuze pendant te creëren.
Breaking Away
Dennis Christopher als Dave in Breaking Away (1979, Peter Yates).
.
Uiteindelijk is het toch een Amerikaanse speelfilm die er het best - en met het meeste geld - in is geslaagd wielrennen geloofwaardig in beeld te brengen. Steve Tesich (1942-1996), die voor het scenario van Breaking Away een Oscar won, ging zes jaar later op herhaling. Het door hem geschreven American Flyers (1985) is een tranentrekker over twee broers met een dodelijke erfelijke ziekte in de familie die samen een loodzware driedaagse wedstrijd willen fietsen, dwars door de Rocky Mountains.
Voor de wielrenbeelden rukten motoren, helikopters en hijskranen uit; voor de renners van het peloton werden profrenners ingevlogen (en voor het startschot Eddy Merckx) en de hoofdrolspelers David Grant en Kevin Costner hadden vermoedelijk een intensieve training achter de rug, want hun fietsen zag er geloofwaardig uit. Het maakt van American Flyers, zo onbekend als-ie is, misschien wel de beste wielerfilm. Met één catastrofaal detail, dat wel: Kevin Costner heeft een snor.
Beste fietsfilms
Film en lijstjes gaan goed samen. Een van de vele lijstjes met 'de beste fietsfilms' is van het gerenommeerde British Film Institute. Net als op veel andere lijstjes voeren twee films die niets met wielrennen te maken hebben de top-10 aan: het Italiaanse neorealistische meesterwerk Fietsendieven (Ladri di biciclette, 1948, Vittorio De Sica) en Jour de Fête (1949, Jacques Tati). Plek 5 werd ingeruimd voor de opvallend experimentele debuutfilm, uit 1965, van Ridley Scott (Alien, Blade Runner, Avatar): Boy and Bicycle. Scotts jongere broer Tony, die ook beroemd zou worden als filmregisseur, speelt de hoofdrol.
Wat mij betreft heeft Bafrt Koetsenruijter wel 2 hel belangrijke films over het hoofd gezien. Allereerts de fantastische tekenfilm Les Triplettes de Belleville en Le Velo de Ghislain Lambert.
Door: Bart Koetsenruijter / uit de Volkskrant
Beter dan Lance Armstrong krijg je ze niet. Wereldkampioen, zevenvoudig Tourwinnaar, huwelijk met een rockster, kanker en doping. Het slot: de bekentenis van zijn zonden aan Oprah Winfrey. Armstrong is de ideale hoofdpersoon voor een filmbiografie. Toch moet de eerste speelfilm over hem nog verschijnen. Plannen zijn er volop. In de zomer van 2013 zoemde rond dat Bradley Cooper (Silver Linings Playbook) op de fiets zou klimmen. Niet veel later werd bekend dat de Britse regisseur Stephen Frears (The Queen, Philomena) bezig was met een film over de renner.
Vooralsnog is Frears' film de enige die de eindstreep heeft gehaald. Even leek het erop dat Icon (voorlopige titel) in Cannes in première zou gaan. Maar hij is niet op tijd klaar.
Moeizame verhouding
Ben Foster als Lance Armstrong in Icon (Stephen Frears, 2015).
Het is typerend voor de moeizame verhouding tussen speelfilm en wielrennen. Internet staat vol met filmpjes gemaakt door stoere jongens (meisjes minder) die met een GoPro op hun hoofd bergen af racen, door steppes ploegen en werelddelen doorkruisen; er zijn prachtige documentaires gemaakt over wielrenlegenden (La course en tête, 1974, over Eddy Merckx) en wielerkoersen (Vive le Tour, 1962, Louis Malle; The Road to Roubaix, 2008, over de klassieker Parijs-Roubaix). Maar een speelfilm waarin een wielrennende hoofdrolspeler zichzelf onsterfelijk heeft gemaakt, bestaat niet.
Ook in films over mannenvriendschappen is de fiets opvallend afwezig. Vrienden trekken er volop op uit in de auto of op de motor, wandelend of met een boot, maar de fiets blijft voor krantenjongens.
Dat er geen klassieke Amerikaanse wielrenfilm is, komt ook doordat Amerika van andere sporten houdt dan Europa. In de VS vinden ze voetballen en wielrennen maar raar; liever maken ze films over boksen (Rocky), honkbal of basketbal - sporten die in Europa lager in de rangorde staan.
Een speelfilm waarin een wielrennende hoofdrolspeler zichzelf onsterfelijk heeft gemaakt, bestaat niet
Amerikaans dedain
Links Kevin Costner als Marcus Sommers in American Flyers (1985, John Badham).
Het Amerikaanse dedain blijkt uit een van de beroemdste wielrenfilms. Breaking Away (1979) is een iets te lichtvoetig, typisch Amerikaans coming-of-agedrama waarin vier jongens in universiteitsstad Bloomington (Indiana) een zomer lang worstelen met zichzelf, hun leven, de liefde en de ballerige studenten. Een van de vier leeft in zijn eigen droomwereld, waarin hij een Italiaanse wielrenner is. 'Scheer je écht je benen?', vraagt een van zijn vrienden. 'Certamente', antwoordt hij. Zijn ouders drijft hij tot wanhoop met de Italiaanse operettemuziek die uit zijn slaapkamer schalt. 'Terwijl het vroeger zo'n normale jongen was.'
Dat er verderop in de film behoorlijk goed wordt gefietst en de film glorieus eindigt met een beroemde buitenbaanwielerwedstrijd, kan de typering van de fietser als dorpsgek niet meer ongedaan maken.
Europese films
Wielrennen staat in Europese films ook vaak in dienst van de scherts
Opvallend genoeg staat wielrennen in Europese films ook vaak in dienst van de scherts - met voorop het land van de mooiste eendaagse wedstrijden: België. In 2009 maakte De helaasheid der dingen met de legendarische naaktwielerwedstrijd dat beeld definitief, maar vóór die tijd was het niet anders. Kijk naar Hector (1987) en je ziet louter kolder op twee wielen, met de nationale komiek Urbanus als stuntelende mecanicien.
Die verbinding tussen de lach en de fiets is niet helemaal toevallig tot stand gekomen. Wij zijn in Europa gewend aan zeer professionele verslagen van wielerwedstrijden, waarin we perfect te zien krijgen hoe de beste fietsers ter wereld zich voortbewegen, in beeld gebracht door omvangrijke cameraploegen met kranen, motoren en helikopters. Als filmmaker én als acteur moet je van goeden huize komen om in speelfilms daarvan een waardige serieuze pendant te creëren.
Breaking Away
Dennis Christopher als Dave in Breaking Away (1979, Peter Yates).
.
Uiteindelijk is het toch een Amerikaanse speelfilm die er het best - en met het meeste geld - in is geslaagd wielrennen geloofwaardig in beeld te brengen. Steve Tesich (1942-1996), die voor het scenario van Breaking Away een Oscar won, ging zes jaar later op herhaling. Het door hem geschreven American Flyers (1985) is een tranentrekker over twee broers met een dodelijke erfelijke ziekte in de familie die samen een loodzware driedaagse wedstrijd willen fietsen, dwars door de Rocky Mountains.
Voor de wielrenbeelden rukten motoren, helikopters en hijskranen uit; voor de renners van het peloton werden profrenners ingevlogen (en voor het startschot Eddy Merckx) en de hoofdrolspelers David Grant en Kevin Costner hadden vermoedelijk een intensieve training achter de rug, want hun fietsen zag er geloofwaardig uit. Het maakt van American Flyers, zo onbekend als-ie is, misschien wel de beste wielerfilm. Met één catastrofaal detail, dat wel: Kevin Costner heeft een snor.
Beste fietsfilms
Film en lijstjes gaan goed samen. Een van de vele lijstjes met 'de beste fietsfilms' is van het gerenommeerde British Film Institute. Net als op veel andere lijstjes voeren twee films die niets met wielrennen te maken hebben de top-10 aan: het Italiaanse neorealistische meesterwerk Fietsendieven (Ladri di biciclette, 1948, Vittorio De Sica) en Jour de Fête (1949, Jacques Tati). Plek 5 werd ingeruimd voor de opvallend experimentele debuutfilm, uit 1965, van Ridley Scott (Alien, Blade Runner, Avatar): Boy and Bicycle. Scotts jongere broer Tony, die ook beroemd zou worden als filmregisseur, speelt de hoofdrol.
Wat mij betreft heeft Bafrt Koetsenruijter wel 2 hel belangrijke films over het hoofd gezien. Allereerts de fantastische tekenfilm Les Triplettes de Belleville en Le Velo de Ghislain Lambert.
Sorry, alleen geregistreerde gebruikers mogen berichten plaatsen in dit forum.