Dopingautoriteit bezorgd over wegvallen controles: ‘Sommige middelen zijn straks niet meer traceerbaar’
Door Eline van Suchtelen / Volkskrant
De jacht op dopingovertreders is door het coronavirus wereldwijd stilgevallen. Ook in Nederland wordt nog amper gecontroleerd, zegt Herman Ram, voorzitter van de Nederlandse dopingautoriteit. Hij maakt zich zorgen of de sport, als die kan worden hervat, nog wel eerlijk en schoon kan verlopen.
Er zijn middelen die je nu kunt nemen die een jaar na dato niet meer traceerbaar zijn in het lichaam’, zegt Ram. Sporters kunnen doping gebruiken tijdens wedstrijden om beter te presteren, maar ook in de trainingsperiodes buiten de wedstrijden om. Er zijn verboden middelen die zorgen voor een sneller herstel, zodat er zwaarder kan worden getraind.
De controles tijdens wedstrijden worden nu sowieso niet uitgevoerd omdat er niet wordt gesport. Maar ook de controles buiten de competitie vinden bijna niet plaats. Ram: ‘Er wordt nog maar op zeer basaal niveau gecontroleerd. De sportkalender heeft onze planning volledig in de war geschopt.’
Toilet
Controleren op dopinggebruik is lastig geworden omdat controleurs anderhalve meter afstand moeten houden tot de sporter. Hoe doe je dat in een wc? Ram: ‘Het is bijna onmogelijk. Hoe kun je op een veilige afstand waarnemen dat er urine wordt geproduceerd?’
Daarnaast kunnen sporters in quarantaine zitten, waardoor contact met de buitenwereld niet gewenst is. Controleurs kunnen zelf ook in quarantaine zitten. Ontmoetingen met klokkenluiders, die grote dopingschandalen aan het licht brachten zoals het door de staat gestuurde dopingprogramma in Rusland en het bedrog van Lance Armstrong, zijn eveneens vrijwel onmogelijk door de gesloten grenzen.
Schone Spelen
Ram is blij dat de Olympische Spelen zijn uitgesteld tot volgend jaar zomer. Dan krijgen de internationale dopingagentschappen de gelegenheid om hun programma’s weer op te pakken. Dat kost tijd. Een onderbreking van een paar weken kan grote gevolgen hebben. ‘Zelfs als alle beperkingen vandaag worden opgeheven, kon je niet meer garanderen dat er genoeg is gecontroleerd om schone Spelen te verzekeren.’
Een ander dilemma dat zorgen baart, zijn de geschorste atleten die niet welkom waren geweest op de Spelen van dit jaar. Volgend jaar zomer zijn sommige straffen verlopen. Ram ziet niet in hoe dat voorkomen kan worden. ‘Het zijn nieuwe Spelen dus een nieuwe werkelijkheid. Juridisch gezien kun je zo’n straf niet verlengen. Of het IOC zou een aanvullende regel moeten bedenken waardoor mensen alsnog worden uitgesloten.’
Cijfers 2019
De Nederlandse dopingautoriteit heeft deze week de jaarcijfers over 2019 bekendgemaakt. Er zijn vorig jaar vijftien dopingovertredingen vastgesteld, net zoveel als in 2018. Er werden vorig jaar 3.140 controles uitgevoerd, in 2018 waren dat er 3.145. In twaalf gevallen werd een verboden stof aangetroffen. Drie keer ging het om een andere overtreding van de dopingregels. De meeste overtredingen, drie stuks, werden traditiegetrouw in krachtsporten gemaakt. Eén sporter werd voor maar liefst acht jaar geschorst.
Ten opzichte van 2018 werden meer middelen gevonden die het gebruik van een verboden medicijn kunnen maskeren. Van nul in 2018 naar elf in 2019. Ram weet niet wat daarvan de oorzaak is. ‘Het is niet zo dat dit elf overtreders zijn. Meestal was er een medische reden.’