Amateursporter kansloos in dopingproces

Het radioprogramma Pointer is bezig met een serie over hoe eerlijk het dopingbeleid is. Vanavond is al deel 2 aan de beurt vanaf 19:00 uur op radio NPO 1.

Quote

Veel sporters kansloos in dopingzaak

Sporters zijn zo goed als kansloos als ze in een dopingproces terechtkomen. Ze worden veroordeeld tot lange schorsingen, terwijl ze volgens experts onschuldig kunnen zijn. De dopingwetgeving is zo streng, dat procederen weinig zin heeft. Dat geldt voor topsporters, maar ook voor amateurs, zo blijkt uit onderzoek van Pointer.

Pointer zette alle dopingzaken sinds 2013 op een rij - 78 in totaal. Uit die cijfers blijkt dat zo’n procedure zo goed als kansloos is. In bijna 85 procent van de zaken werd de strafeis overgenomen in een strafoplegging – of er werd zelfs een hogere straf uitgesproken. In de overige 15 procent werd een lagere straf opgelegd. In acht jaar werd slechts vier keer een sporter vrijgesproken.

Alle sporters die meedoen aan wedstrijden vallen onder de dopingregels. Die dopingregels worden internationaal vastgelegd en nationaal gehandhaafd door de Nederlandse Dopingautoriteit. Als er sprake is van een dopingovertreding, bijvoorbeeld door een positieve dopingtest, dan krijgt de sporter een straf opgelegd. Als de sporter het daar niet mee eens is, kan hij naar de tuchtrechter stappen. Bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR) wordt dan een procedure gestart.

Schuldig?
In het dopingrecht is een sporter na een positieve dopingtest schuldig, tenzij hij kan aantonen dat er géén sprake is van dopinggebruik. Dat blijkt in de praktijk bijna onmogelijk. Advocaat Lars Westhoff verdedigt (amateur)sporters in dopingzaken, en ziet de machteloosheid van sporters. Westhoff: "Sporters zijn nagenoeg kansloos. Niet door eigen toedoen, maar door het systeem."

Vooral amateurs zijn kwetsbaar. Zij hebben niet de financiële middelen om zich te verdedigen en zijn zich door een gebrek aan voorlichting soms niet eens bewust van een overtreding. Toch worden ook die amateurs keihard aangepakt met lange schorsingen van twee of vier jaar. Zoals wielrenner Sjors Dekker, die na het gebruik van zijn astmamiddel salbutamol voor 4 jaar geschorst werd.

Westhoff noemt dit 'the war on doping'. "Het idee is ontstaan dat je keihard op moet treden tegen valsspelers, de Lance Armstrongs van deze wereld. En terecht in mijn ogen", zegt Westhoff. "Maar nu vallen er slachtoffers die niets met dit conflict te maken hebben. Dan moet je je afvragen: schieten we door?"

Bovendien hoeft een positieve dopingtest volgens dopingexpert Douwe de Boer niet altijd hét bewijs te zijn dat een sporter ook daadwerkelijk doping geeft gebruikt. Pointer legde de dossiers van drie recente dopingzaken voor waarin De Boer tot de conclusie kwam dat de betreffende sporters in zijn ogen onschuldig zijn. Toch werden in twee van de drie zaken lange schorsingen opgelegd, in de derde zaak moet nog uitspraak gedaan worden.

Menselijke maat ontbreekt
Hoogleraar Sportrecht Marjan Olfers hield zich in het verleden bezig met dopingzaken, maar is daarmee gestopt. "Ik had moeite met de systematiek en de geringe ruimte voor de menselijke maat", zegt Olfers.

Jaarlijks start slechts een handjevol sporters een zaak bij het Instituut Sportrechtspraak (ISR). Sinds 2013 zijn er 78 dopingzaken geweest. In 2020 waren het er vijf, in 2019 acht. Er zijn ook sporters die hun straf meteen accepteren en geen zaak beginnen bij het ISR.

Herman Ram van de Dopingautoriteit geeft aan 'veel tijd te steken' in het gebied waarin niet helemaal duidelijk is of een sporter schuldig is. Ram: "Zo'n 25 procent van de dopingovertredingen wordt niet opzettelijk begaan en daarom ook minder hard gestraft. Maar je kunt dat niet aan de sporter zien, en verklaringen van een sporter zijn nu eenmaal niet altijd betrouwbaar. Dit is vaak een ingewikkelde zoektocht. De Dopingautoriteit pleit sinds jaar en dag voor meer mogelijkheden om 'maatwerk' te leveren. Maar de Code (de dopingregels, red.) is uiteindelijk wel wat hij is, en daar zijn wij aan gebonden."

In Pointer vertellen sporters Hinke Schokker en Jordi van Loon over hun dopingprocessen, zondag 19:00 uur op NPO Radio 1.

[pointer.kro-ncrv.nl]

Bent u nieuwsgierig naar het radiofragment van deel 1 van vorige week klik dan op de link onder het gekopieerde artikel bij die aflevering. Onderaan die pagina kunt u het fragment terugluisteren.

Quote

Froome gaat vrijuit, Sjors wordt vier jaar geschorst voor doping

Sjors komt niet in de buurt van Chris Froome. Sterker nog, ten opzichte van Froome is Sjors een volstrekte amateurwielrenner. Toch wordt Sjors een beetje de Nederlandse Froome, als hij positief wordt bevonden op het astmamiddel salbutamol. Een dopingvergrijp waar Froome mee wegkomt – en Sjors vier jaar voor wordt geschorst.


Terug naar 7 september 2017. Chris Froome is op weg de Ronde van Spanje te winnen. Op een snikhete dag komt hij uitgeput en uitgedroogd over de finish. De dagen ervoor zijn de astmaklachten toegenomen, en dus neemt Froome extra salbutamol na de finish. Dat blijkt teveel, want bij de dopingcontrole test Froome positief.

Salbutamol zorgt voor een verwijding van de luchtwegen wat de zuurstofopname vergemakkelijkt. Sporters mogen het middel gebruiken, zij het tot een bepaalde hoeveelheid. Froome houdt vol dat hij binnen die hoeveelheid is gebleven. Omdat zijn urinewaarden iets anders vertellen, heeft de Britse wielrenner iets uit te leggen.

Na maanden komt Froome met een verklaring: hij was uitgedroogd, nam vlak voor de controle nog een puf en er is sprake van 'ziekte'. De internationale wielerbond (UCI) en het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA) gaan mee in dat verhaal. Froomes zaak wordt geseponeerd.

Een warme dag
Amper een jaar nadat Froome is vrijgesteld van vervolging, rijdt Sjors als amateur een wedstrijd in Nederland. Hij wordt derde, meer zit er niet in op die snikhete dag. "Ik kon niet meer sprinten aan het einde, ik zat tegen buitenbewustzijn aan", haalt Sjors terug.

Sjors kan slecht tegen de hitte en heeft bovendien een astma-aanval zoals hij die nooit eerder meemaakte. Sjors: "Je moet het zien als een soort spinnenweb van slijm dat naar buiten moet. Ademen doet pijn. Op dat moment verlangde ik naar mijn eigen medicijn dat ik al jaren gebruik tegen astma en chronische bronchitis." Dat medicijn is salbutamol. Sjors neemt na de finish twee inhalaties en gaat vervolgens naar de dopingcontrole.

"Ik heb bij de controle ook aangegeven dat ik mijn medicijn had genomen", vertelt Sjors. Een maand later wordt een aangetekende brief bezorgd. Sjors is positief bevonden op salbutamol. Een juridische strijd begint. Sjors verklaart niet meer salbutamol te hebben gebruikt dan is toegestaan. Toch komt de Dopingautoriteit tot de conclusie dat hij voor 2 jaar geschorst moet worden vanwege zijn te hoge urinewaarden.

Sjors schakelt advocaat Lars Westhoff en dopingexpert Douwe de Boer in. Zij bepleiten dat Sjors' zaak vergelijkbaar is met die van Froome. Maar de Dopingautoriteit gaat daar niet in mee. In de medische rapportage die De Boer vervolgens aanlevert staat bovendien dat Sjors een hogere hoeveelheid salbutamol heeft ingenomen dan is toegestaan. Een foutje, zegt De Boer achteraf, maar de Dopingautoriteit is streng en verhoogt het strafadvies van 2 naar 4 jaar schorsing. De tuchtrechter gaat daarin mee en schorst Sjors voor 4 jaar.

Het is een wrange situatie voor Sjors. Hij is naar eigen zeggen eerlijk over zijn salbutamolgebruik én hij had er een medische reden voor. Al zou Sjors aan kunnen tonen dat hij níet teveel salbutamol heeft genomen, dan nog is zijn verdediging een ingewikkelde zaak. Want de vastgestelde waarde bij de dopingcontrole blijft te hoog.

Maar die verhoogde waarde zegt niet dat een sporter per definitie schuldig is, zegt Jules Heuberger van de Universiteit Leiden. "Met een enkel urinemonster is het onmogelijk om te bepalen hoeveel salbutamol iemand heeft ingenomen", zegt Heuberger. Bijvoorbeeld hitte en uitdroging kunnen verhoogde urine-waarden opleveren.

Medische analyse
In dat soort gevallen kan volgens de dopingregels een zogenaamd farmacokinetisch onderzoek – een medische analyse waarin de omstandigheden voor de controle worden nagebootst – aan kunnen tonen hoe die verhoogde waarde is ontstaan. Ook die redenering klopt volgens Heuberger niet: "De kans dat je lichaam exact hetzelfde reageert is heel klein. Die ene dag kan een toevalstreffer zijn. Dat betekent dat een sporter op basis van toeval geschorst kan worden."

Froome hoefde zo'n onderzoek niet te doen en ging vrijuit. De omstandigheden van een wielerwedstrijd zijn namelijk niet na te bootsen, zei WADA toen. Terwijl Sjors wel zo'n onderzoek had moeten doen om zichzelf vrij te pleiten. Maar ook in het geval van Sjors zijn de omstandigheden moeilijk na te bootsen en kan zijn lichaam heel anders reageren dan op de dag van de positieve test. Daarom ziet Sjors af van zo'n onderzoek.

Nu is Sjors voor 4 jaar geschorst. In die periode mag hij aan geen enkele sportactiviteit binnen verenigingsverband deelnemen. "Je wordt weggezet als een stuk vuilnis. Het is met geen pen te beschrijven hoe dat voelt", zegt Sjors. Sjors gaat nog wel in beroep.

De Dopingautoriteit geeft in een reactie aan niet op individuele zaken in te willen gaan.

[pointer.kro-ncrv.nl]

Teleurstellend korte titel van dit topic.

Please, do not feed the trolls.

Vragen voor vrijspraak, omdat er sprake zou kunnen zijn van toeval, zou een bom leggen onder de hele anti-doping bestrijding.
Bewijzen dat een sporter doelbewust gebruikt heeft is vrijwel onmogelijk en zou een bom leggen onder de hele anti-doping bestrijding.

Iedereen weet dat salbutamol doping is welke je zonder TUE kunt gebruiken. Ga je met je volle verstand toch balanceren op dat koord, ja dan kan je er ook af glijden.

Het "recht" in Nederland mist wel vaker de menselijke maat. Dit ligt niet alleen aan de wet maar ook aan rechters en advocaten.

Laat Horsie maar beginnen met de bekende trap over de rododendrons: Steal a little and they throw you in jail, steal a lot and they make you king (of vul maar in).

Dat amateursporters beduidend minder kans hebben een dopingvergrijp aan te vechten lijkt me evident. Een hinkende vergelijking bij de benen gegrepen: zie de toeslagenaffaire. Sjors heeft natuurlijk niet zo'n collectief van advocatenboeven, zoals Froome in zijn achterzak.

Maar de zaak van Hinke (lende) Schokker vind ik schokkender. Dan loop je, al 34 jaar, per ongeluk 100 kilometer hard en ver, terwijl je geen bondslid bent en zelfs geen licentie op zak hebt. Later wanneer je wel een licentie op zak hebt zijn de dopingjagers je intussen op het spoor gekomen. De vrouw heeft al vanaf haar studententijd last van concentratie- en slaapstoornissen, waarvoor ze Modafinil slikt en besluit (inmiddels wel gealarmeerd) vier dagen voor de wedstrijd te stoppen met dit medicijn. Theoretisch zou 12 uur voor aanvang van de wedstrijd voldoende kunnen zijn. Maar de werkingsduur van medicijnen laat zich nu eenmaal niet exact berekenen. Dus test ze positief.

Met Sjors heb ik wat minder te doen. Een astmalijder, die op een snikhete dag aan het einde van de wielerwedstrijd niet meer kan sprinten, nagenoeg het bewustzijn dreigt te verliezen en na afloop voor het herstel wat extra salbutamol pufjes inhaleert, roept het ook wel over zich af. Een rustgevende sigaret zou toch meer voor de hand liggen zou je zeggen . Orakel heeft hier ook een punt.

Apropos menselijke maat. De wetten in de topsport zijn onverbiddelijk. Als Mathieu van der Poel vanmiddag finisht op 0,001 seconden van incredible Wout, moeten we hem dan menselijk als we zijn toch ook maar een gouden medaille gunnen?

Voor de geïnteresseerden: Jurgen van Teeffelen gaat op sportknowhowxl.nl wat dieper in op het thema: De Nederlandse amateursporter, eem makkelijke dopingprooi?

Moeten we de topicstarter niet eens een kudo geven voor zijn crawlerwerk op het internet?

Wat is er trollerig aan dit topic?

Ben jij een vrouw? Ik zeg toch niet dat dit topic trollerig is?

Aan rechters? En ook aan advocaten zelfs?

"Maar de zaak van Hinke (lende) Schokker vind ik schokkender. Dan loop je, al 34 jaar, per ongeluk 100 kilometer hard en ver,"

Ik vind dit ook schokkend.

Luijt Schreef:
-------------------------------------------------------
> "Maar de zaak van Hinke (lende) Schokker vind ik
> schokkender. Dan loop je, al 34 jaar, per ongeluk
> 100 kilometer hard en ver,"
>
> Ik vind dit ook schokkend.

Wat dacht U? Mathieu is toch de enige, die na wedstrijden nog een straftraining doet op weg naar huis.

U wist toch wel: des te langer een wedstrijd duurt komt de vrouw steeds dichterbij, totdat ze de man achterlaat in the middle of the air..

Jawel.