Het wielrennen dreigt weg te zinken in obscuriteit

De schijn van een financieel gezonde sport

Door: Bert Wagendorp /Volkskrant

De Giro d'Italia ging gisteren van start in Apeldoorn, verplaatst zich vandaag van Arnhem naar Nijmegen en morgen van Nijmegen naar Arnhem. Dus dat schiet nog niet zo erg op. Dinsdag is de ronde weer waar hij thuishoort, in Italië, in Catanzaro, vanwaar hij op weg gaat naar de finish in Turijn, over drie weken.

Sinds 2000 is Nederland een populaire startplaats voor de grote wielerronden. De Ronde van Spanje begon in 2009 in Assen, de Tour de France in 2010 in Rotterdam en in 2015 in Utrecht en de Giro startte liefst driemaal in dit land (Groningen 2002, Amsterdam 2010 en Apeldoorn 2016).

Dit heeft niet te maken met de uitstekende startvoorzieningen in Nederland, maar met geld. Dat het steeds gemakkelijker wordt grote wielerevenementen hiernaartoe te halen, komt doordat het wielrennen in crisis verkeert. Nederlandse provincieplaatsen bieden meer dan Milaan, Rome of Napels - en dat is veelzeggend.

De gemiddelde wielerkijker is bijna 60, multinationals zijn niet langer geïnteresseerd en de inkomsten uit tv-rechten bedragen 75 miljoen euro

De Giro d'Italia is een romantische mythe die met succes aan de man wordt gebracht in koude, noordelijke landen, waar ze graag even willen proeven van het vermeende dolce vita. Apeldoorn is een aangenaam oord, maar je waant je er niet meteen in Toscane; behalve dit weekeinde, als je heel goed je best doet en plaatsneemt op het terras van een pizzeria naast een mooie Italiaanse achter een prosecco.

In Apeldoorn en omstreken gaat het een paar dagen prima met de Giro. Maar met de Giro, en het wielrennen in het algemeen, in Italië wat minder. En niet alleen in Italië.

De wielersport verkeert in crisis, alleen is dat nog niet overal doorgedrongen en blijven drastische maatregelen daardoor uit. Twee Leuvense hoogleraren kwamen eind vorig jaar met een rapport over de 'economics of professional cycling' en de uitkomsten waren desastreus. De sport houdt zich overeind met opgepimpte kijkcijfers en een paar koersgekke mecenassen. Dat verhult de werkelijkheid: de gemiddelde wielerkijker is bijna 60, multinationals zijn niet langer geïnteresseerd en de inkomsten uit tv-rechten bedragen 75 miljoen euro. Sport drijft op sponsoring en tv-rechten en met 75 miljoen zit je in de touwtrekleague; de Engelse hoogste voetballeague alleen al haalt meer dan 2 miljard binnen.

De internationale sport is stapelgek en megalomaan geworden; in die zin zou je kunnen beweren dat het wielrennen tenminste nog enigszins lijkt op de activiteit van dertig, veertig jaar geleden. Dat hij nog niet, zoals het voetbal, zichzelf heeft opgeblazen en binnen de normale proporties is gebleven: leuk entertainment, niet van levensbelang.

Alleen hebben de geldschieters daar geen boodschap aan: die willen weten hoeveel consumenten er worden bereikt via de zwetende atleten. En als dat er niet genoeg zijn, houden ze ermee op. Bij de tv zijn de kijkcijfers doorslaggevend. Grote evenementen als de Tour en in mindere mate de klassiekers en ook de Giro houden de schijn op van een gezonde sport. Iets waardoor je bijna zou vergeten dat een sport in de concurrentieslag met andere sporten ook van de aardbodem kan verdwijnen, of kan wegzinken in obscuriteit.

Het begon al goed, Tom Dumoulin won de proloog. Ga dit weekeinde fijn naar de Veluwe, de Betuwe of de Achterhoek en zie hem passeren in zijn roze trui. Volg de koers de komende weken: de Giro is de mooiste etappekoers van het jaar, hij voert je door prachtige streken. De etappes zijn vaak veel spannender dan die in de Tour. Over twintig jaar kunt je dan je kleinkinderen vertellen hoe leuk dat was, een razend peloton op weg naar de meet.

Gelukkig heb ik mijn zoon van bijna 19 met het wielervirus kunnen besmetten. Hopelijk keert het tij, maar ik vrees het ergste. Musea, kranten, winkels, verenigingen, politieke partijen, kerken en theaters kampen eveneens met een vergrijzend publiek. Het leven wordt er niet leuker op

Zolang ik zelf de koersen die er toe doen op mijn beeldscherm te zien krijg kan het mij geen zak schelen hoe oud de doorsnee volger is.

Zou deze schrijver Gazprom kennen?

Punt is dat het één het ander vermoedelijk beïnvloedt. Zestigplussers hebben zijn minder TV-doelgroep dan 30-45. Reclame levert bij 60+ namelijk minder return on investment (ze hebben minder koopkracht). Dat is op zich al een bedreiging voor het aantal tv-uren van een 60+-sport. De neiging van 60-plussers om door overlijden af te haken is dat ook.

Nu is ook de gemiddelde Alzheimerpatiënt 60+ en niemand ziet dat als signaal dat Alzheimer zal uitsterven. Het fatalisme van Wagendorp kan dus gekeerd worden door meer mensen op latere leeftijd te interesseren voor de sport.

Prachtig shirt!

Weer zo'n fatalistisch stukje, gaat het wel goed met Bert Wagendorp? Volgens mij is de wielersport verre van dood voor degenen die buiten de traditie durven te kijken.

Wel makkelijk om wielrennen te vergelijken met voetbal. Vergelijk het is met andere (individuele) sporten. Waar men het ook moet doen zonder stadium en vaste fans zoals atletiek,schaatsen. Gaat het dan zo slecht met het wielrennen? De sport wordt steeds internationaler en de aandacht groeit enorm in groeimarkten als USA en Australie. Er zijn ontwikkeling om de sport als kijksport interessanter te maken (camera's op de fiets). Volgens mij snapt de wielersport best goed welke kant het op moet.

Ik had die Wagendorp altijd wel hoog zitten, maar wat een nietszeggend kutstuk schrijftie hier, zeg. Dan heb ik het niet enkel over de inhoud, maar ook over zijn vreemd gekozen woordvolgorde en merkwaardige zinnen tout court.

Deze snap ik echt niet: "Dat hij nog niet, zoals het voetbal, zichzelf heeft opgeblazen en binnen de normale proporties is gebleven: leuk entertainment, niet van levensbelang."

Wielrennen is en blijft een volkssport, daar verandert noch commercie, noch mislukte commercie iets aan. Als er geen tv-beelden van elke debiele koers zouden zijn, wilde ik toch de uitslagen weten, werd de Tour niet op tv uitgezonden, zou ikkum toch op de radio volgen.

tIs ergens best een 'arrogant' stuk in de trant van "IK, BERT, ben een echte liefhebber, de mensen die langs het parcours staan zijn nepsupporters."

Enniewee: ik, 40 jaar oud, ga naar Nijmegen en Arnhem om Ruffoni te knuffelen.

doei!

Ik heb juist het idee dat het fietsen in de breedte steeds populairder wordt. Hier in de omgeving van Utrecht struikel je in het weekend over de racefietsers. Waaronder ook veel jongeren en studenten. Ik weet nog dat ik een jaar of 15 terug de enige in mijn omgeving was die zich interesseerde voor wielrennen, tegenwoordig heeft zeker de helft zelf ook een racefiets. De vraag is alleen hoe je deze mensen enthousiast krijgt voor de topwielersport op tv.

/edit/



1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 08/05/2016 08:41 door Hoentie.

Wagendorp, niet meer schrijven als je teveel gedronken hebt!

Prima onderzoek van die beide professoren van de Unief van Leuven hoor - die ene is zeker de sympathiekste van Belgie - maar hun honderden pagina's tellende boek wordt wat mij betreft net iets te vaak herleid tot wat oneliners die dan altijd gebruikt worden in een negatief geladen stuk over de toekomst van het wielrennen.
Ik lees nooit iets over de vele handvatten die in het boek worden genoemd om de wielersport te verlevendigen en aantrekkelijk te maken voor jongere generaties.

Altijd zo: journalisten hebben de ruimte niet om genuanceerd over wetenschap te schrijven. Dat komt omdat wetenschap veel te complex is om in 300 woorden in de krant valt samen te vatten.
Een van de redenenen dat ik geen kranten meer lees. Goed gemaakte bladen zijn nog tot daar aan toe. Het ergste is televisie journalistiek, dat is eigenlijk altijd kut behalve Tegenlicht of andere goeie, lange, reportageprogramma's.

Onsamenhangend verhaal van Bert Wagendorp. Ik heb het drie keer doorgelezen en ik kan maar tot één conclusie; los zand verhaal.

Soms verwarren oude Berten IQ met leeftijd. Heeft 't dan toch met dat laatste te maken? Om het wielrennen te volgen heb je iets meer dan 60 nodig. Riis wist dat, als eerste. Trouwens, meer uit de botanische hoek, onze niet vleesetende Maarten verdient ook best wel een ferme omhelzing, niet dan?

O ja, die zin die jij niet begreep, zou in goed Nederwaarts ongeveer zo verwoord kunnen worden: het wielrennen is min of meer gewoon gebleven.

Baaiduhwee, Doe Ruffi de groeten van me.

Hier een podcast met min of meer hetzelfde verhaal.

Link

Over het algemeen vind ik ruimte niet het probleem. Wel de motivatie. Die is meestal ideologisch of sensatiebelust of een combi van die twee.

Er zijn wel redenen om kritisch te kijken naar de situatie van het professionele wielrennen maar ueberfanatiek op zoek gaan naar slechte signalen is doorslaan. De belangstelling vanuit de jeugd voor het volgen van het profrennen kwam en komt altijd ietswat achteraan ten opzichte van bijvoorbeeld voetbal. Veel hangt af van hoe de nationale top in een wielerland het doet. Sommigen komen op, andere gaan neer. Echte multinationals als sponsor zijn ook in de beste tijden er maar weinig, en zelfs dan met een primair nationale inslag in regel.

Wat ik me altijd afvraag als een of andere kneus dit weer eens opschrijft (was toch al ruim twee maanden geleden sinds de laatste keer) hoe dood was het wielrennen dan rond 2000, toen Rabo een van de rijkste ploegen was maar het moest doen met een schijntje van wat de topploegen nu uitgeven?

Geil je op het gebruiken van het woord kneus ? Probeer eens het woord geitenneukers. Doet het ook erg goed tegenwoordig.

Tsja, er veranderen dingen in de samenleving. Heel veel zelfs.
Ik denk dat heel veel sporten te maken hebben met wat teruglopende belangstelling van "de jeugd". Ook voetbal overigens. Er zijn zo veel andere dingen die hun aandacht trekken.
Bert kijkt met veel te pessimistische blik naar wielrennen.

Misschien probeert Bert alleen maar te kittelen en dat is hem hier dan ook aardig gelukt.

Verkeerde plek



1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 09/05/2016 08:19 door Eddy Veen.

Wat een gebazel weer. Sub wil gewoon graag fietsen op tv zien en heeft geen boodschap aan de theorieën van Wagendorp en daar sluit ik me in dit geval graag bij aan.

Wagendorp heeft natuurlijk wel een punt.
BIC, PDM, Panasonic, Peugeot, Esso, Rabo, T-Mobile, etc. hadden toch meer internationale uitstraling dan, pak-em-beet, Jumbo, AG2R,
Lotto, Alpecin, etc.
Bovendien zijn meer en meer ploegen dan ooit afhankelijk van (de grillen van) individuele geldschieters met een (wieler-)hobby.

Het gaat inderdaad goed met het fietsen. Wat iets anders is dan het wielrennen. Het gaat ook goed met de hele grote wedstrijden. Grote Ronden, monumentale eendagswedstrijden. Omdat ze de aandacht van de kijker winnen en omdat het goed gaat met grote evenementen. Die grote starts passen voor mij in de festivalhausse.

Over de kleine wedstrijden zou ik mij wel zorgen maken. Het verouderende kijkerspubliek is een probleem. Niet onoplosbaar. Maar ik zie het wielrennen nog niet zo snel nieuw publiek aanboren. Een Turks-Nederlands of Marokkaans-Nederlands wielertalent zou wel heel goed kunnen zijn. Al vraag ik mij af of die (jonge) doelgroep voor wielrennen te porren is.

Dat is bij voetbal niet anders. Dat hangt ook allemaal aan elkaar van steun van de gemeente en fans met veel centen. Het wielerpubliek is altijd al oud geweest. Een kind van 16 kijkt nu eenmaal liever 'n voetbalwedstrijd dan Milaan-San Remo of zo. Veel kijkers zijn pas op latere leeftijd het wielrennen echt gaan volgen. In Angelsaksische gebieden is wielrennen bezig aan 'n opmars. In NL staat het wielrennen er volgens mij veel beter voor dan eind vorige eeuw.

Voor multinationals leent de wielersport zich niet erg. Mensen supporteren hier namelijk niet voor teams, maar voor renners. Bij voetbal zijn mensen fan van Barcelona, Real Madrid en Manchester United en spreken deze teams mensen in de Verenigde Staten, Afrika, China, etc aan. Bij wielrennen is dat niet zo. Als multinational met belangen in 120 landen, zou je renners uit 120 landen moeten hebben en allemaal moeten ze kopman zijn, want we gaan niet opeens allemaal een nieuw merk cola drinken omdat Barry Markus (of: insert andere pelotonvulling) rond rijdt in de kleuren van 'n Chinese ploeg gesponsord door een nieuw merk Cola dat ook in Nederland de markt op gaat. De waarde van 'n teams in de zin van marketing is nul komma nul. Kleine jochies willen niet rondlopen in een shirtje van Robert Gesink.

Om te doen is wielrennen een vrij dure en tijdrovende sport. In Nederland heb je daarnaast bijna alleen maar criteriums. Een wedstrijd organiseren is met vergunningen e.d. geen sinnecure en er komt geen hond op af. Heb zelf gefietst en publiek zag je vaak nauwelijks langs de kant van de weg. In criteriums niet (uitgezonderd sommige rondjes in Brabant) en in ''klassiekers'' waar tegenwoordig een groot deel van het deelnemersveld bestaat uit onbekende, buitenlandse semi-profs, broek-en-trui-coureurs of gewoon amateurs. Ik meen dat er tegenwoordig wel laagdrempeligere wedstrijden e.d. worden georganiseerd door de KNWU. Dat lijkt me prima. De gemiddelde Jan Modaal met 'n wielrennend zoontje zal namelijk weinig zin of onvoldoende mogelijkheden hebben om voor duizenden euro's aan materiaal te kopen en twee keer per week stad en land af te rijden voor de wedstrijden.

Dit is al jaren een punt van zorg. Veel organisatoren haken ook af, omdat stadscentra tegenwoordig volgeplempt zijn met allerlei vertragende obstakels en omdat ze allemaal graag pelotons van 100 renners aan de start hebben. Schrijft er 30 man in, dan beginnen ze te jammeren en blazen ze de koers af.

Je krijgt de groeten terug.

Aardige kerel: hoe pissiggie ook was, omdattie ingesloten raakte, hij vontut oprecht leuk om zijn Nederlandse stalker nóg een keer te zien. Ik kreeg nog een überkek Bardiani-petje vannum om aan mijn dochter te geven.

Toennie de auto instapte (volgens mij hebben die gasten maar een enkele ploegenbus die alweer onderweg was naar Catanzaro, er stonden in Nijmegen en Arnhem enkel wat stations) zeidie: "We zien elkaar in de toekomst wel weer ergens in Europa." Yeah.

tIs maar goed dat ze weer naar Italië zijn, kan ik tenminste ook eens wat zien van de koers...

En ook over de opgepimpte kijkcijfers heeft hij een punt.
Grote nadeel van het wielrennen op TV t.o.v. veel andere sporten is dat het als "kijkspel" voor veel mensen vaak niet om aan te zien is.
Wielrennen moet het vooral hebben van een soort van domme heldenverering van zijn toppers.
En dat is momenteel door de veel te lange TV uitzendingen met een voorspelbaar wedstrijdscenario enorm aan het afnemen.

En ik denk dat de spanningsboog van mensen ook steeds korter wordt. Merk het ook aan mezelf. Vroeger kon ik drie uur lang geboeid naar een sprintersetappe kijken waarin niets gebeurde; tegenwoordig ben ik toch snel afgeleid door de pc/telefoon en focus ik me pas in de diepe finale volledig op de koers. Tot die tijd kijk ik met een schuin oog en luister vooral naar het commentaar.

Linkebal Schreef:
-------------------------------------------------------
> En ik denk dat de spanningsboog van mensen ook
> steeds korter wordt. Merk het ook aan mezelf.
> Vroeger kon ik drie uur lang geboeid naar een
> sprintersetappe kijken waarin niets gebeurde;
> tegenwoordig ben ik toch snel afgeleid door de
> pc/telefoon en focus ik me pas in de diepe finale
> volledig op de koers. Tot die tijd kijk ik met een
> schuin oog en luister vooral naar het commentaar.

Dat had ik ook maar dat had vooral te maken dat ik toen een behoorlijk aantal renners persoonlijk kende.
Nu , enkele decennia later , ken ik er op een uitzondering na geen enkele persoonlijk. Met een schuin oog kijken lukt ook niet want ik val binnen tien minuten in slaap.
Dus kijk ik vaak helemaal niet.

Dat is met alle sporten natuurlijk wel zo. Als de nummer 16 en nummer 17 uit de Premier League tegen elkaar spelen, kijkt er ook niemand. Letterlijk zelfs. Wielrennen dat is lekker met de tuinstoelen buiten langs de weg zitten en kijken hoe ze voorbij komen of op een terras in de kroeg zitten om te zien hoe het peloton voorbij scheurt in een kermiskoers. Bij de criteriums is het gezellig druk elk jaar weer.

Mensen hebben 100.000 andere dingen te doen. In een voetbalstadion zitten ook genoeg mensen de hele wedstrijd te sms-en of op Facebook te gluren. Grote evenementen trekken kijkers, op de rest zit niemand - behalve wat fanaten of mensen die toevallig fan zijn van een deelnemer - te wachten.